სიღარიბის დაძლევისა და ეკონომიკური წინსვლის პროგრამა დღევანდელ საქართველოში

წარმატების 365 დღე

64–ე დღე

•       საარსებო მინიმუმი და ბიოლოგიური რედუქციონიზმი

საქართველოში მეტად დაბალია საარსებო მინიმუმის სტანდარტი; ამჟამინდელი საარსებო მინიმუმი გათვლილია მხოლოდ ადამიანის გამოკვებაზე, ხოლო ადამიანს კვების გარდა აქვს ღირსება და სხვადასხვა სოციალური და სულიერი მოთხოვნილებები;

ამდენად, ჩვენი ამჟამინდელი და წინარე ხელისუფლებების კონცეპცია ადამიანის შესახებ ე.წ. ბიოლოგისტური რედუქციონიზმის გამოხატულებაა, რომელიც ადამიანში ხედავს მხოლოდ ცხოველს და ბიოლოგიურ საწყისებს.

·         ევროკავშირის სტანდარტები

ევროკავშირის ქვეყნებში საარსებო მინიმუმში სასურსათო კალათას მხოლოდ 30% , ხოლო 70% სხვა უფრო მაღალი რიგის მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას უჭირავს;

ჩვენი საარსებო მინიმუმის სტანდარტი  12–ჯერ ნაკლებია, ვიდრე ევროკავშირის ქვეყნების საშუალო საარსებო მინიმუმის სტანდარტი და ამდენად ჩვენ არ მიგვიღებენ ევროკავშირში ესოდენ დაბალი სტანდარტისა გამო.

•       სიღარიბესთან  შეგუებისა და შეძენილი უძლურების სინდრომი

ასეთ ვითარებაში ადამიანები ეგუებიან არსებობის დაბალ სტანდარტებს, რაც თავის მხრივ სიღარიბისადმი შეგუებას და ე. წ. შეძენილი უსუსურობის სინდრომს აყალიბებს;

სიღარიბისა და შეძენილი უსუსურობის  მენტალიტეტის მქონე ადამიანები  საბაზრო ურთიერთობების პროაქტიურ ეკონომიკურ სუბიექტებად ვერ ყალიბდებიან, ვერ ერთვებიან ბიზნესში ან თუკი ერთვებიან, ადრევე კოტრდებიან, თავს ანებებენ ყოველგვარ ინიციატივას და მიყვებიან ცხოვრების დინებას უკეთესი მომავლის პასიურ მოლოდინში. 

•       რეგულაციებისა და შეზღუდვების პრიმატი სტიმულირებაზე

სოციალურ და ეკონომიკურ მართვაში ჩვენი სახელმწიფო და ხელისუფლება უმეტესწილად იყენებს სხვადასხვა სახის იურიდიულ–სამართლებრივ რეგულაციებსა და შეზღუდვებს ან სასჯელებს, მაგრამ მნიშვნელოვნად მცირეა მართვის ისეთი ბერკეტები, როგორიცაა ადამიანების მოტივირება და სტიმულირება. ხშირად გამოიყენება ფსევდო–სტიმულირებისა და ფსევდო–მოტივირების მექანიზმები.

•       სტიმულირების პრიმატი რეგულაციებზე – განვითარების ძრავი

ბიჰევიორალურ, სოციოლოგიურ და ფსიქოლოგიურ მეცნიერებებში კი დადგენილია, რომ განვითარებაზე ორიენტირებული ეფექტური მართვა უნდა შეიცავდეს როგორც რეგულაციებს, ასევე სტიმულირების მექანიზმებს, თანაც ეს უკანასკნელი პროპორციულად უნდა სჭარბობდეს კიდეც რეგულაციებს. ეს განსაკუთრებით ეხება ეკონომიკური განვითარებისა და მენეჯმენტის სფეროს.

·         წნეხი ბიზნესზე დღეს და სააკაშვილის რეჟიმის პირობებში

სააკაშვილის რეჟიმის დროს წნეხი ბიზნესზე არა მხოლოდ არსებულ ბიზნესებზე ზეწოლით ხასიათდებოდა, არამედ ჩანასახშივე ან საწყის ეტაპზე არსებული ბიზნესების იმდაგვარ გაგუდვაში მაღალი ტარიფებით,  გადასახადებითა და კომერციული ბანკების მაღალ პროცენტებიანი კრედიტებით, რომ ბიზნესი ვერ ასწრებდა ე.წ. დაქოქვას და მასობრივად იხურებოდა;

დაბალი საარსებო მინიმუმის, ბიზნესის წნეხისა და საზოგადოდ  სიღარიბის ფსიქოლოგიის დანერგვით იგებდა მხოლოდ ისტებლიშმენტი, რადგან მოსახლეობა უსუსურობის სინდრომის გამო ზედმეტად პოლიტიზირებული და მიბმული რჩებოდა ხელისუფლებაზე.

•       სიღარიბის დაძლევისა და ეკონომიკური წინსვლის 10 ნაბიჯი

ეს ვითარება არ შეცვლილა დღევანდელ ხელისუფლებაში და არც პოლიტიკურ ძალებს, თუ არ ჩავთვლით ქრისტიან–დემოკრატებს, არა აქვთ მწყობრი სისტემა  აღნიშნულ პრობლემათა გადასაწყვეტად.

აღნიშნულიდან გამომდინარე გთავაზობთ სიღარიბის დაძლევისა და ეკონომიკური წინსვლის 10 ნაბიჯიან პროგრამას.

1.სახელმწიფო, და განსაკუთრებით კი ეროვნული ბანკი, აქტიურად უნდა ჩაერთოს საბაზრო ურთიერთობასა და ეკონომიკურ მართვაში;

2.ხელისუფლებამ გაბედულად უნდა გაზარდოს საარსებო მინიმუმი და ჯერ იგი გახადოს 250 ლარი, ხოლო ყოველწლიურად  2020 წლამდე გაზარდოს იგი 10%–ით.

3.ხელისუფლებამ კიდევ უფრო უნდა იზრუნოს ტარიფების შემცირებაზე.

4.სახელმწიფომ და ეროვნულმა ბანკმა სტიმულირება უნდა უყოს მიკრო–ბიზნესის სფეროს, სადაც მოქმედი კანონმდებლობით დაბეგვრას არა აქვს ადგილი; გამართოს ძლიერი საინფორმაციო კამპანია მიკრო–ბიზნესის შესაძლებლობების შესახებ, ეროვნულმა ბანკმა გამოჰყოს პროცენტებში დაბალ განაკვეთიანი კრედიტები მის განსავითარებლად.

5. სახელმწიფომ მოუხსნას 2 წლის განმავლობაში  ყოველგვარი ბეგარა და გადასახადი მცირე ბიზნესს საწყის, პიონერულ ფაზაში. მცირე ბიზნესის სტიმულირებისათვის ეროვნულმა ბანკმა გამოჰყოს პროცენტებში დაბალ განაკვეთიანი კრედიტები. 2 წელიწადში ბიზნესის “დაქოქვისა” და გამართვის შემდეგ იგი ჩვეულებრივად დაიბეგროს არსებული წესით.

6.საშუალო  და  მსხვილი  ბიზნესი დაექვემდებაროს პროგრესული დაბეგვრის წესს. 

7.სახელმწიფომ  სტიმულირება უყოს სოციალურ მეწარმეობას  როგორც მეწარმეობის თვისობრივად ახალ ნაირსახეობას, რომელიც ბიზნესს უხამებს თემის საჭიროებების დაკმაყოფილებას; სოციალური მეწარმეობა მოწოდებულია ბიზნესმენი, ერთის მხრივ, იყოს ორიენტირებული მოგებაზე, ხოლო მეორეს მხრივ კი თანამემამულის თანადგომაზე.

8.ეროვნულმა ბანკმა შეიმუშავოს  ინვესტირებისა და გრძელვადიანი კრედიტების დაბალ განაკვეთიან პროცენტებში გაცემის გეგმა. 

9.შეიქმნას მოქალაქეთა და მოზარდი თაობის სოციალური და ფინანსური განათლების მუდმივმოქმედი პროგრამები, ამოქმედდეს კომპეტენციაზე დაფუძვნებული მეწარმეობის ტრენინგ–კურსები როგორც დამწყები და პიონერულ ფაზაში მყოფი, ისე დიფერენციაციის ფაზაში მყოფი კომპანიებისა და ორგანიზაციებისთვის.

10. დაიხვეწოს სოფლად თემის განვითარებისა და კოოპერატივების ფუნქციონირების მეთოდოლოგიები;  ეროვნული ბანკი პარეტოს 20/80 პრინციპის შესაბამისად აფინანსებს თემის ეკონომიკური განვითარების პროგრამებს; ან ამოქმედდეს თემის საჭიროებების  თანამონაწილებითი მოკვლევის , სწავლებისა და ქმედების მეთოდოლოგიები, რაც საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და ჩვენი არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ არის აპრობირებული.