არ არსებობს იმაზე დიდი წარმატება, ვიდრე დაძლიო უკურნებელი სენი: კ. და ს. საიმონტონის ავთვისებიანი სიმსივნის ფსიქოთერაპია

წარმატების 365 დღე

94–ე  დღე

კარლ საიმონტონი და მისი მეუღლე სტეფანი საიმონტონი კიბოს ფსიქოთერაპიის საკითხებზე მუშაობდნენ. ისინი ცდილობდნენ დაენგრიათ მითი, თითქოს კიბო ანუ ავთვისებიანი სიმსივნე უკურნებელი და აუცილებლად მომაკვდინებელი სენია. მათ ეს შეძლეს. მათი ფსიქოთერაპიული მიდგომა კიბოს მკურნალობისადმი კი არ უპირისპირდებოდა ბიოლოგიურ–სამედიცინო მიდგომას, არამედ პირიქით, ავსებდა და ამდიდრებდა მას. კარლი განათლებით ექიმი–ონკოლოგი იყო და წლების განმავლობაში მუშაობდა სხივური თერაპიის სფეროში. სტეფანი ფსიქოლოგი იყო და მის მეუღლეს  მხარში ედგა ფსიქოლოგიური მეთოდების დანერგვის თვალსაზრისით ონკოლოგიურ პრაქტიკაში. კარლმა და სტეფანიმ შეიმუშავეს კიბოს ფსიქოთერაპიის კარგად აწყობილი სისტემა.  ეს სისტემა გულისხმობდა ავთვისებიანი სიმსივნით შეპყრობილთა ჯგუფურ ტრენინგებს, ინდივიდუალურ კონსულტირებას, ავადმყოფის ახლობლებთან მუშაობას, ხატვასა და არტთერაპიას, სხვადასხვა მენტალურ სავარჯიშოებს, ტკივილის მართვისა და მოუნელებელი განცდების გადახარშვის ტექნიკებს, გრძელვადიანი ცხოვრებისეული მიზნების დასახვასა და მათი განხორციელების სამოქმედო გეგმების შემუშავებას.  მთელი ეს სისტემა ემსახურებოდა იმას, რათა  ავადმყოფს მაღლა აეწია  ბრძოლის უნარიანობის დონე. ცოლ–ქმარი საიმონტონები პაციენტებში აღვივებდნენ ქმედებაზე დაფუძვნებულ რწმენას, რის  საფუძველზეც ხდებოდა იმუნური სისტემის მობილიზაცია. ეს კი ხელს უწყობდა ავადმყოფობის  გამკლავებას და  გამოიწვევდა ავთვისებიანი სიმსივნის გამომწვევი ატიპიური უჯრედების მეთოდურ განადგურებასა და ორგანიზმიდან გამოყვანას. ცხადია, რომ კ. და ს.საიმონტონი ამოდიოდნენ იმ დებულებიდან, რომ სული და სხეული ერთიანი სისტემაა: ჩვენი აზრები, განცდები, წარმოდგენები და ქმედებები ჩვენს ორგანიზმზე ახდენს ზეგავლენას უჯრედოვან დონეზეც კი.  საიმონტონის კონცეპციაში საკუთარ ძალებში რწმენისა და გამოჯანმრთელების მიმართ ოპტიმიზმის ძირითადი ფაქტორია იმუნური სისტემის მობილიზაციისათვის ბრძოლა ფსიქოლოგიური საშუალებებით. თავიანთი შრომა მათ განაზოგდეს წიგნში „GETTING WELL AGAIN“, რაც ამ სფეროში ბესტსელერია და მრავალ ენაზე ითარგმნა.

მთელი ამ სისტემის აქ წარმოდგენა ნამდვილად დიდ ადგილს დაიკავებს და მე მინდა მხოლოდ  ერთ მის ცენტრალურ მომენტზე გავამახვილო ყურადღება: კ.და ს. საიმონტონის ონკო–ფსიქოთერაპიის ბირთვია წარმოსახვის, ვიზუალიზაციის მეოხებით  იმუნური სისტემის მობილიზაცია ატიპიურ ანუ კიბოს უჯრედებთან საბრძოლველად. ონკო–პაციენტებს უტარდებოდათ სპეციალური ტრენინგი რეალაქსაციასა და ვიზუალიზაციაში, რათა პაციენტებს წარმოესახათ (1) ლეოკოციტები როგორც  სიმსივნური უჯრედების კილერი უჯრედები, (2) წარმოედგინათ საკუთრივ ავთვისებიანი წარმონაქმნი და კიბოს უჯრედები, (3) ხოლო ამის შემდეგ წარმოსახვაში დაედგათ მენტალური „ფილმი“ დაუნდობელი ბრძოლის შესახებ, როცა კილერი–ლეიკოცეტები  ანადგურებენ სიმსივნურ უჯრედებს და  გააქვთ მთელი ეს „ნაგავი“ ორგანიზმიდან. ადამიანებს ავარჯიშებდნენ ასეთ ვიზუალიზაციაში და მათ ეს სავარჯიშო უნდა გაეკეთებინათ დღეში 3–ჯერ რამდენიმე თვის განმავლობაში. მოგეხსენებათ, ნებისმიერი სავარჯიშოს შესრულება ქმედებაა, ხოლო სავარჯიშოთა რეგულარული განმეორებით მიიღწევა ფიქსირებული განწყობისა და ჩვევის  შემუშავება, რაც აღმოაცენებს რწმენას, რაც ქმედებით იკვებება. წარმოსახვა გადასული ქმედებაში, ხოლო ქმედება გადასული რწმენაში გაცილებით დიდი ძალაა, ვიდრე ახსნა –განმარტება, დარწმუნება ან გაცნობიერება. არც გაგება,არც გაცნობიერება ან დარწმუნება არ ქმნის რწმენას, სანამ ეს გაცნობიერებული მასალა არ გადავა მოქმედების მზაობასა და რეალურ ქმედებაში. ამას გარდა, რწმენის საფუძველზე განხორციელებული ქმედება პოზიტიური უკუკავშირის მეოხებით კიდევ უფრო ძლიერდება. ამის შემდეგ 2–3 თვეში ერთხელ პაციენტები ხატავდნენ კიდეც თუ რა წარმოისახეს ამ ზემოთაღიშნული „საბრძოლო მოქმედებების“ სახით ორგანიზმის შიგნით. შემდეგ ხდებოდა ამ ნახატების დემონსტრირება, გარჩევა, კორექცია, გაუმჯობესება, ნახატის საზრისის და შეტყობინების გაშიფრვა და სხვა. ცხადია, ვიზუალიზაციის ეს სავარჯიშოები ხორციელდებოდა იმ კონტექსტში, რაც გულისხმობდა ამ ფსიქოთერაპიული სისტემის სხვა კომპონენტებსაც, რომელიც უკვე ზემოთ ჩამოვთვალე.

როგორი იყო საიმონტონის ონკო–ფსიქოთერაპიული მიდგომის  შედეგები?  სისტემის ეფექტურობის შესამოწმებლად ავტორებმა  გამოიყენეს ორი ინდიკატორი: (1) სიცოცხლის ხანგრძლივობა და (2) ცხოვრების ხარისხი. დოქტორმა კ. საიმონტონმა სპეციალურად აიყვანა პაციენტთა 159 კაციანი ჯგუფი, რომელთა დიაგნოზი იყო „განუკურნებადი“და რომელთაც უტარდებოდა ფსიქოთერაპია, რაც შეხამებული იყო ტრადიციულ სამედიცინო მკურნალობასთან. მეორე ანუ საკონტროლო ჯგუფი იყო ისევ დ ისევ „განუკურნებადის“ დიაგნოზით შეპყრობილი ავადმყოფები, რომელთაც უტარდებოდა ტრადიციული სამედიცინო მკურნალობა ფსიქოთერაპიის გარეშე. ამერიკული სტატისტიკის მიხედვით „განუკურნებადის“ დიაგნოზის მქონე პირთა სიცოცხლის ხანგრძლივობა არ აღემატებოდა 12 თვეს დიაგნოზის დასმის შემდეგ; ეს მაშინ, როცა მათ უტარდებოდათ ტრადიციული სამედიცინო–სამკურნალო პროცედურები ფსიქოთერაპიის გარეშე.  როცა კ.და ს. საიმონტონმა თავისი ანგარიში დაწერეს ამ კვლევის თაობაზე, უკვე 4 წელი იყო გასული და ფსიქოთერაპია–გავლილი 159 პაციენტიდან  63 ადამიანი ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო და განაგრძობდა თავის საქმიანობას, ხოლო საკონტროლო ჯგუფის წევრები ყველანი გარდაცვლილები იყვნენ. ფსიქოთერაპია–გავლილი 159 პაციენტიდან  დანარჩენი ვინც გარდაიცვალა, მათი სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა წელიწადნახევრით აღემატებოდა საკონტროლო ჯგუფის გარდაცვლილი პაციენტების სიცოცხლის ხანგრძლივობას. მთავარია არა მარტო სიცოცხლის ხანგრძლივობა, არამედ ცხოვრების ხარისხიც. ამ მხრივ სპეციალურად შესწავლილ იქნა აქტიური ცხოვრებისეული პოზიცია ავადმყოფობამდე და ავადმყოფობის დროს. აღმოჩნდა, რომ ფსიქოთერაპია–გავლილი 159 პაციენტიდან  51% ინარჩუნებდა აქტიური ცხოვრების იგივე დონეს, რაც ავადმყოფობამდე ჰქონდათ, ხოლო დანარჩენები თუ მთლიანად არა , სამი მეოთხედით მაინც იმეორებდნენ ძველებურ აქტიურობას. 

დასკვნა ასეთია: სიმონტონის მიერ შემუშავებული ონკო–ფსიქოთერაპიული სისტემა ავადმყოფებს უხანგრძლივებს სიცოცხლეს და ხელს უწყობს ცხოვრების ხარისხის მაღალი ხარისხის შემუშავებას ავადმყოფობის პერიოდში.

ამჯერად მინდა ნაბიჯ–ნაბიჯ წარმოგიდგინოთ ის ცენტრალური სავარჯიშო, რაც რელაქსაციასა და იმუნურ გაძლიერებას ემსახურებოდა ვიზუალიზაციის მეოხებით. 

ნაბიჯი პირველი: რელაქსაცია

კ. და ს. სიმონტონები აავადმყოფებთან ჯგუფური მუშაობას იწყებდნენ რელაქსაციის უნარის წვრთნით. ეს ერთდროულად ორ მიზანს ისახავდა: 1) ონკოლოგიურ ავადმყოფს შექმნოდა იმის განცდა, რომ  საკუთარი მდგომარეობების მართვა შეუძლიათ; 2) პაციენტში შემუშავებულიყო მშვიდი შინაგანი განწყობის ფონი, რაც  ვიზუალიზაციის სავარჯიშოს ნაყოფიერად ჩატარების სრულიად აუცილებელი წინაპირობაა.

რელაქსაციის მეთოდებიდან შერჩეული იყო ედმონდ ჯეკობსონის „პროგრესული რელაქსაციის“ მეთოდი, რასაც ქვემოთ აღვწერთ.

·         შეარჩიეთ მყუდრო გარემო. კოფორტაბლურად მოთავსდით სკამზე ან სავარძელში. ფეხები ურთიერთ პარალელურად  და ფეხის ქუსლები მთლიანად უნდა ეხებოდეს იატაკს. თვალები დახუჭეთ.

·         მიაქციეთ ყურადღება საკუთარ სუნთქვას.

·         რამდენიმეჯერ ღრმად შეისუნთქეთ და ამოისუნთქეთ ჰაერი და ყველა ამოსუნთქვასთან ერთად თქვენს შიგნით წარმოთქვით: „ვმშვიდდები, ვდუნდები“.

·         ყურადღების კონცენტრაცია გააკეთეთ სახეზე და შეეცადეთ შეიგრძნოთ და გონებრივად წარმოიდგინეთ, თითქოს სახის კუნთები და თვალების ირგვლივ კუნთები დაძაბული და დაჭიმულია. წარმოიდგინეთ ეს აჭიმვა–დაძაბულობა რაიმე ხატის სახით, მაგალითად, შეკრული მუჭის ან მაგრად გადანასკვული თოკის სახით. ამის სემდეგ წარმოიდგინეთ, რომ ნასკვის გახსნისა ან მუჭის მოშვების მსგავსად სახისა და თვალების ირგვლივ კუნთები ეშვება, დაძაბულობა–დაჭიმულობა გადადის სრულ მოდუნებაში. შეიძლება გამოიყენოთ დაჭიმული და შემდგომ უცებ მოშვებული რეზინის ხატი და მეტაფორა. შეეცადეთ შეიგრძნოთ , თუ როგორ მოეშვა სახის კუნთები და როგორ მოეფინება მოშვების ტალღა მთელ სხეულს.

·         ამის შემდეგ რეალურად დაჭიმეთ სახე და მთელი ძალით დახუჭეთ მოუჭირეთ ქუთუთოები, ხოლო შემდეგ მოუშვით სახე და თვალის კუნთები და ქუთუთოები და შეიგრძენით მოდუნების სასიამოვნო შეგრძნება იგრძნოთ სახესა და მთელ ტანში.

·         ეს ყველაფერი გაიმეორეთ სხეულის ყველა დანარჩენი ნაწილის მიმართ. ნელნელა იმოძრავეთ ზევიდან ქვევით, სახიდან ქვედა ყბაზე, კისრისკენ, მხრებზე, მკლავებზე, მაჯაზე, ხელისგულზე, ხელის თითებზე, ზურგზე, მკერდზე, მუცელზე, თეძოებზე, მენჯ–ბარძაყზე, ფეხზე, მუხლზე, ქუსლებზე, ფეხის თითებზე. თავდაპირველად, წარმოიდგინეთ სხეულის დასახული ნაწილების დაჭიმვა, ხოლო შემდეგ მოშვება. ამის შემდეგ კი რეალურად დაჭიმედ სხეულის შესაბამისი ნაწილი და შემდეგ რეალურად მოუშვით და მოადუნეთ იგი.

·         მოადუნეთ მთელი სხეული და ამ რელაქსირებულ მდგომარეობაში დაჰყავით 2–5 წუთი.

მე–2 ნაბიჯი: ვიზუალიზაცია

·         წარმოიდგინეთ, რომ იმყოფებით სადმე ბუნების წიაღში ან თქვენთვის მეტად სასიამოვნო ადგილას. შეეცადეთ მაქსიმალურად დეტალურად წარმოიდგინოთ ეს ადგილი: რა ფერებია იქ, რა ხმები ან  ბგერები ისმის, რას გრძნობთ თქვენ იმ გარემოში და რა შეგრძნებები გაქვთ, როცა რაიმეს ეხებით ამ გარემოში. შეეცადეთ თქვენს წარმოსახვაში ამ მეტად სასიამოვნო ადგილას იყოთ 2–5 წუთის განმავლობაში.

·         ამის შემდეგ წარმოიდგინეთ რეალისტურად ან სიმბოლურად თქვენი სიმსივნის უჯრედები. წარმოიდგინეთ, რომ ისინი არატიპიური უჯრედოვანი წარმონაქმნებია სუსტი აგებულებისანი არიან და არასწორი, დამახინჯებული ფორმა აქვთ; ეს უჯრედები არაორგანიზებული მასაა, მაგრამ ერთადერთი თვისება რაც მათ აქვთ, ესაა სწრაფი გამრავლების ტემპი. იცოდეთ, რომ ჩვეულებრივ ჯანსაღ მდგომარებაშიც კი თქვენს ორგანიზმში ასობით და ათასობით ასეთი არატიპიური უჯრედი  ჩნდება, მაგრამ ორგანიზმის დაცვითი სისტემები, იმუნური სისტემა ამ ატიპიურ უჯრედებს ებრძვის და წარმატებით ანადგურებს. გონებრივად დაუშვით, რომ თქვენს ჯანმრთელობას სჭირდება თქვენი იმუნური სისტემა დაუბრუნდეს ბუნებრივ და ჯანსაღ მდგომარეობას.

·       თუკი თქვენ გადიხართ ტრადიციულ სამედიცინო მკურნალობას, საჭიროა წარმოიდგინოთ, რომ მკურნალობა მიმდინარეობს თქვენთვის გასაგები გზებით. 

თუ თქვენ მკურნალობთ რადიოთერაპიით ანუ დასხივებით,  წარმოიდგინეთ, რომ სხივი შედგება მილიონობით ეენერგეტიკული მუხტებით და იგი აზიანებს  უჯრედებს, რაც მას გზაში ხვდება. ნორმალურ უჯრედებს შეუძლიათ აღიდგინონ მიენებული ზიანი, ხოლო სიმსივნურ უჯრედებს ეს არ ძალუძთ. ამიტომ სიმსივნური უჯრედები ნადგურდებიან.  სწორედ ამ პრინციპს ეფუძვნება რადიოთერაპია. თუკი ღებულობთ ქიმიოთერაპიას, წარმოიდგინეთ, რომ თქვენს ორგანიზმში შეყვანილი წამალი ხვდება თქვენს სისხლძარღვებში. წარმოიდგინეთ, რომ ეს წამალი მოქმედებს როგორც საწამლავი. ნორმალური უჯრედები, რომლებიც ჭკვიანები და ძლიერები არიან, თავს არიდებენ საწამლავს, ხოლო სიმსივნური უჯრედები სუსტები და უგუნურებია და ამიტომაც თვით მცირე დოზით ამ საწამლავის მიღება სპობს მათ. ისინი შეიწოვენ საწამლავს, რის შემდეგაც იხოცებიან, ხოლო ორგანიზმს  გარეთ გამოაქვს ეს მკვდარი უჯრედები.

·       ხატოვნად წარმოიდგინეთ, რომ ლეიკოციტები ანუ ე.წ. თეთრი ბურთულაკები. ისინი ძლიერნი არიან და ჯანსაღნი, ორგანიზებულები, მარდნი და ჭკვიანები. ლეიკოციტთა მთელი არმია ჰყავს ორგანიზმს. ლეიკოციტთა ერთი დიდი ნაწილი უშუალოდ ებრძვის ორგანიზმში შემოჭრილ ან მასში წარმოქმნილ მიკრო ორგანიზმებს ან უჯრედოვან  ატიპიურ წარმონაქმნებს და მათ კილერი– უჯრედები ეწოდება, ხოლო მეორე ნაწილი აკონტროლებს, თუ როგორი წარმატებით უმკავდებიან კილერი–ლეიკოციტები „მტერს“. თქვენს წარმოსახვაში დახატეთ ეს შინაგანი“ომი“, შექმენით შინაგანი „ფილმი“ იმის შესახებ, თუ როგორ ანადგურებენ ლეიკოციტები სიმსივნის ატიპიურ უჯრედებს, როგორ მარდად, ვაჯკაცურად  და ჭკვიანურად იბრძვიან ისინი. თქვენ შეიძლება ისინი წარმოიდგინოთ ცოცხალი არსებების ან ადამიანების სახითაც კი. თქვენ შეიძლება წარმოიდგინოთ ისიც კი, რომ ისინი სპეციალურად არიან შეიარაღებულები ბრძოლისათვის. ისინი დიდი უპირატესობით ამარცხებენ და სპობენ ატიპიურ უჯრედებს.

·       წარმოიდგინეთ როგორ მცირდება სიმსივნური წარმონაქმნი ზომებში, როგორ იღებენ და აგროვებენ ლეიკოციტები მკვდარ სიმსივნურ უჯრედებს და ღვიძლისა და თირკმლების მეოხებით ორგანიზმს გამოჰყავს გარეთ შარდის ან განავლის მეოხებით ეს უსარგებლო და მკვდარი უჯრედოვანი მასა. გააგრძელეთ სიმსივნის შემცირების წარმოსახვის პროცესი და თუ როგორ ქრება იგი მთლიანად. წარმოიდგინეთ, რომ სიმსივნური წარმონაქმნის ამ შემცირებისა და გაქრობის კვალობაზე როგორ გემატებათ ენერგია და ხალისი, აპეტიტი და სიცოცხლიუნარიანობა; თუ როგორ კარგად გრძნობთ თავს თქვენს საოჯახო გარემოში, როგორ გცემენ პატივს და უყვარხართ ყველას.

·         თუკი თქვენ რაიმე ადგილას გრძნობთ ტკივილს, მხედველობითად წარმოიდგინეთ, რომ ლეიკოციტების მთელი არმია გაეშურება ტკივილის ადგილას, რათა ტკივილის კერა „დააშოშმინოს“ და ვითარება დაარეგულიროს.  იყავით რადიკალური და შინაგან ძალებში დარწმუნებული: რაც არ უნდა იყოს ამ ტკივილის მიზეზი,  მიეცით თქვენს ორგანიზმს ბრძანება ან კატეგორიალურად მოთხოვეთ მას, რომ მოიშუშოს ტკივილი და განიკურნოს. წარმოიდგინეთ ვიზუალურად და კინესთეზიურად (სხეულებრივ–შეგრძნებითად), თუ როგორ ჯანსაღდება თქვენი ორგანიზმი. 

·         შეეცადეთ  თქვენს წარმოსახვაში საკუთარი თავი დაინახოთ ჯანმრთელად, კარგი გუნებ–განწყობით, ენერგიით აღსავსე.

·         წარმოიდგინეთ თუ როგორ ცდილობთ იმ ამოცანების გადაჭრასა და მიზნების მიღწევას, რაც უკვე დასახული გაქვთ.  თქვენ აღწევთ თქვენს მიზნებს; თქვენი ურთიერთობები გარშემომყოფებთან  კარგია და ღირებული;  რაც უფრო დიდ საზრისს აქსოვთ ჯანმრთელობის გაუმჯობესებაში, მით უფრო ჯანსაღდებით. კიდევ ერთხელ დაფიქრდით იმაზე, თუ რა არის თქვენი ცხოვრების საზრისი, რა არის თქვენთვის ფრიად მნიშვნელოვანი, რა არის თქვენი ღირებულებები, როგორია ამ ღირებულებათა იერარქია.

·         თქვენ ფიქრებში შეაქეთ საკუთარი იმაში, რომ თვითონვე ხელს უწყობთ გამოჯანმრთელებას. მადლიერებას გამოხატავთ საკუთარი თავისადმი, რომ ძალისხმევას სწევთ გაჯანსაღებისათვის. წარმოიდგინეთ, რომ ამ სავარჯიშოს აკეთებთ  დღეში სამჯერ. სავარჯიშოებს გულიანად აკეთებთ და სათანადოდ მობილიზებული გაქვთ ყურადღება და აზრთა კონცენტრაცია.

·         დაბოლოს, შეიგრძენით, თუ როგორ ნელნელა ახელთ თვალებს. გაახილეთ თვალები  და გააგრძელეთ თქვენი საქმიაობა.

შეეცადეთ გააკეთოთ ეს სავარჯიშო დღეში 3–ჯერ, რაზეც ყოველ ჯერზე დაგეხარჯებათ მხოლოდ 15–20 წუთი. სავარჯიშოს ჩატარების შემდეგ ძალზე კარგი იქნება, თუ დახატავთ  ესკიზებს იმის  შესახებ, რაც წარმოისახეთ; სამ თვეში ერთხელ კი საჭიროა ნახატში გადმოიტანოთ ამ ვიზუალიზაციების  დეტალური სურათი. სპეციალისტი დაგეხმარებათ კარგად გაშიფროთ ნახატი და კარგად გაანალიზოთ იგი, რითაც  მოხდება გამოჯანმრთელების პროცესის სწორ კალაპოტში ჩასმა.

თქვენ ნუ იღელვებთ ნახატების ხარისხზე. აქ მთავარი სულაც არ არის ხატვის უნარი. ნუ იღელვებთ აგრეთვე იმაზე, თუკი ვერ შესძელით  ხატების მკაფიოდ „დანახვა“; მთავარია თქვენ რაღაცნაირად შეიგრძნოთ და წარმოიდგინოთ ის ორთაბრძოლა, რაც ლეიკოციტების გამარჯვებასთანაა დაკავშირებული სიმსივნურ ატიპიურ უჯრედებზე.  სულაც არ არის მნიშვნელოვანი თუ რა სიტყვებით გადმოსცემთ თქვენი წარმოსახვების შინაარსს, მთავარია ის ქმედებები, რასაც თქვენ ეწეოდით ამ სავარჯიშოს დროს. ნურც იმაზე ინაღვლებთ, რომ ხშირად არ გამოგდიოდათ ყურადღების კონცენტრაცია და აზრები ან წარმოდგენები დაუმორჩილებლად აქეთ–იქეთ დარბოდნენ ან სხვა აზრები შემოიჭრებოდა ცნობიერებაში. სამაგიეროდ თუკი ყოველგვარი თვითდანაშაულებისა და თვითგვემის მაგივრად გაბედულად შეუდგებით იგივე სავარჯიშოს კეთებას, ყურადღების კონცენტრაცია გაგიუმჯობესდებათ. თვითდადანაშაულების მაგივრად მიმართეთ თვითმიმღებლობას და  ჩათვალეთ, რომ მოცემულ მომენტში ისე გამოგდით ყველაფერი, როგორც უნდა გამოგსვლოდათ. ასეთი მიდგომის შედეგად არ ჩაიციკლებით და  გამოგითავისუფლდებათ  ენერგია, რათა უფრო კონცენტრირებულად ჩაატაროთ შემდგომი სავარჯიშო.  თუ ვინიცობაა, თქვენ ჩავარდით ისეთ მდგომარეობაში, რომ ვერ ასრულებთ სავარჯიშოს იმის გამო, რომ იგი ეჯახება თქვენს გარკვეულ შეხედულებებს, მაშინ უნდა ჩათვალოთ, რომ თქვენ ეჯახებით თქვენს გარკვეულ განწყობებს სიმსივნისა და გამოჯანმრთელების შესახებ. ამით თქვენ გეძლევათ შანსი რაღაც ახალი გააცნობიეროთ, ხოლო ამ გაცნობიერებამ შესაძლოა მოგიტანოთ სარგებლობა.

რელაქსაციისა და ვიზუალიზაციის მნიშვნელობის შესახებ ონკო–ფსიქოთერაპიაში

ცოლ–ქმარმა საიმონტონებმა შეაჯამეს იმ მოსალოდნელი შედეგები, რაც ზემოთმოტანილ  სავარჯიშოსთან არის დაკავშირებული.

1.      ეს სავარჯიშო ამცირებს შიშს. ხშირად შიში სწორედ იმით არის გამოწვეული, რომ ადამიანს აქვს განცდა თითქოს მას არაფრით არ შეუძლია ზეგავლენა მოახდინოს იმაზე, რაც მის თავს ხდება. ონკოლოგიურ ავადმყოფები განიცდიან იმას, რომ მათი მდგომარეობა მძიმდება, ხოლო თვითონ არაფერი შეუძლიათ იღონონ.  რელაქსაცია და ვიზუალიზაცია ქმნის სიტუაციაზე ზეგავლენის მოხდენის უნარის განცდას.

2.      რელაქსაციისა და ვიზუალიზაციის პროცესს შეუძლია მოახდინოს დადებითი ზეგავლენა  პაციენტის  განწყობებზე ავადმყოფობის მიმართ და გააძლიეროს სიცოცხლის ნება და სურვილი.

3.      რახან აზრები და წარმოდგენები ორგანიზმზე ზეგავლენას ახდენენ თვით უჯრედოვან დონეზეც კი, ამდენად რელაქსაციამ და ვიზუალიზაციამ  შესაძლოა გამოიწვიოს ისეთი ფიზიოლოგიური პროცესები, რომლებიც გააძლიერებენ იმუნურ სისტემას და  გამოიწვევენ ჰორმონალური სისტემის ცვლილებებს, რათა ავთვისებიანი სიმსივნის დაძლევა განხორციელდეს საკუთრივ ორგანიზმის მიერ.   

4.      ვიზუალიზაციის პროცესში მომხდარი ცვლილებები წარმოდგენის ხატებსა და სიმბოლოებში გამოიწვევს ცვლილებებს ავადმყოფის იმ განწყობებში, რაც პირდაპირადაა დაკავშირებული ავადმყოფობასთან.

5.      რელაქსაციისა და ვიზუალიზაციის პროცესი იწვევს ცვლილებებს პიროვნების არაცნობიერ სფეროში, სადაც სათავეს იღებენ ადამიანთა ავადმყოფური აზრები.

6.      რელაქსაციისა და ვიზუალიზაციის სავარჯიშო იწვევს სტრესის შემცირებას, შინაგანი სიმშვიდის ატმოსფეროს შექმნას, რაც სერიოზულად დადებით ზეგავლენას ახდენს ორგანიზმის ფუნქციებზე.

7.      ამ სავარჯიშოთა შედეგი ისაა, რომ პაციენტი უპირისპირდება უძლურებისა და უიმედობის მდგომარეობას.  პრაქტიკა უჩვენებს, რომ დათრგუნულობის მდგომარეობა მნიშვნელოვანწილად განაპირობებს კიბოს წარმოშობასა და მის შემდგომ განვითარებას. როგორც კი ადამიანი წარმოიდგენს დაავადებასთან მისი აქტიური ბრძოლის სცენებს და საკუთარ თავს ჯანმრთელ მდგომარეობაში, აგრეთვე იმას, რომ იგი წყვეტს მისი ცხოვრების ურთულეს პრობლემებს, მაშინ იზრდება ქმედითი ოპტიმიზმის დონე, მცირდება უსუსურობისა და უიმედობის სინდრომი და იზრდება გამოჯანმრთელების ალბათობა.

ვიზუალიზაციის დროს სხვადასხვა რაიმეს წარმოისახავენ  და ხატვის დროს სხვადასხვა  სიმბოლოებს ქმნიან ადამიანები. ამ განსხვავებულობის მიუხედავად სპეციალური კვლევებით დადგინდა ის კრიტერიუმები, რაც ახასიათებთ იმ სიმბოლოებს, რომლებიც მკურნალობის დადებით შედეგთანაა დაკავშირებული:

1.      კიბოს უჯრედები უნდა წარმოსახულ და დახატულ იქნას  როგორც სუსტი აგებულების, მკაფიო სტრუქტურის არ–მქონე უჯრედი. მისი დამსხრევა და განადგურება ადვილი უნდა იყოს.

2.      წარმოსახვისა  და ნახატების ხატები და სიუჟეტი უნდა გადმოსცემდეს მკურნალობის ძალმოსილებას. სამკურნალო საშუალებების  წარმოსახვა და ნახატი უნდა გადმოსცემდეს შინაარსს, სადაც მკურნალობის საშუალებები ამარცხებენ კიბოს.

3.      ჯანმრთელი უჯრედები ადვილად აღადგენენ იმ დარღვევებს, რაც გამოიწვია ქიმიოთერაპიამ ან დასხივებამ, ხოლო კიბოს უჯრედები საბოლოოდ იმსხრევიან.

4.   ლეიკოციტების არმია ძალიან მრავალრიცხოვანი და ძლიერია. ვიზუალიზაციის წარმოსახვით ხატებში და დახატულ ნახატებშიც ლეიკოციტების გამარჯვება გარდაუვალად უნდა იყოს წარმოდგენილი.  

5.   ლეიკოციტები აგრესიულები არიან ყველა ანტისხეულების მიმართ და ისინი ყოველთვის მზად არიან საბრძოლველად, ხოლო ლეიკოციტთა ერთი ნაწილი უზრუნველჰყოფს კონტროლს, რათა მებრძოლმა ლეიკოციტებმა წარმატებით და დაუნდობლად ხოცონ მტერი და მოაგროვონ დახოცილი უჯრედები ორგანიზმიდან გასაყვანად.

6.   ისინი წარმოადგენენ იმ ძალებს, რომლებიც უზრუნველჰყოფენ ორგანიზმის შიგნით დაცულობას, წესრიგს და გამაჯანსაღებელ პროცესებს. ეს გახლავთ ორგანიზმის დამცავი სისტემა, ამიტომაც ლეიკოციტები უნდა იყოს წარმოსახული, როგორც ორგანიზებული, გონიერი და ჭკვიანი, მოხერხებული, მარდი არსებები. წარმოსახვასა და ნახატებში ისინი ყველანაირად უნდა სჯობდნენ კიბოს უჯრედებს, რათა არ დარჩეს არავითარი ეჭვი მათი გამარჯვების შესახებ ავთვისებიან სიმსივნეზე.

7.   დახოცილი კიბოს უჯრედები ორგანიზმიდან გაიყვანება ბუნებრივი გზებით. ამ პროცესის წარმოდგენა პაციენტს აძლევს შინაგან რწმენას იმის შესახებ, რომ ორგანიზმი ნორმალურაფდ ფუნქციონირებს.

8.   წარმოსახვისა და ვიზუალიზაციის ბოლო ფრაგმენტში უნდა ფიგურირებდეს ის, რომ პაციენტი ჯანმრთელია და განთავისუფლდა ავთვისებიანი სიმსივნის ტყვეობიდან. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ავადმყოფმა მკაფიოდ წარმოიდგინის საკუთარი თავი გამოჯანსაღებული ადამიანის როლში, რომელიც სავსეა სასიცოცხლო ენერგიით.

9.   ავადმყოფი ვიზუალიზაციისას მკაფიოდ უნდა ხედავდეს, თუ როგორ ისახავს იგი მნიშვნელოვან მიზნებს და აღწევს კიდეც მას, როგორ წყვეტს სასიცოცხლო ამოცანებს და გადაჭრის ამა თუ იმ ცხოვრებისეულ პრობლემას.

აქ მოტანილი წარმატებული სიმბოლოებისა წარმოსახვების კრიტერიუმები და ინდიკატორები იდეალურია. ცხადია, ყოველთვის არ გამოვა ისე, რომ ყველა ეს კრიტერიუმი და ინდიკატორი სახეზე იყოს. მაგრამ ნელ–ნელა და ნაბიჯ–ნაბიჯ გამოჯანმრთელების გზაზე მდგომი პაციენტები ამას ახერხებენ, რაც მნიშვნელოვანწილად განპირობებულია მტკიცე ნებითა და მონდომებით. წარმოსახვით სავარჯიშოებსა და ვიზუალიზაციებში გამოჯანსაღების  ყველაზე ძლიერ ფაქტორად წარმოდგენილ უნდა იყოს ლეიკოციტები და მათი დაუნდობელი ბრძოლა გამარჯვებისათვის და არა, მაგალითად, მედიკამენტოზური საშუალებები. ამ უკანასკნელთ ადამიანები ისედაც ღებულობენ.

აქ მოტანილი სავარჯიშოები და მიდგომები კ. და ს.საიმონტონის ონკო–ფსიქოთერაპიული პრაქტიკის მხოლოდ ერთი ნაწილია.

საქართველოში ამ მიმართულებით ამჯერად ვცდილობ ამგვარი ტექნიკების დანერგვას მძიმე სომატური და ფსიქოსომატური დაავადებების  ფსიქოთერაპიის კუთხით. ცხადია, მე მაქვს ჩემი დამატებები და საკუთარი მიდგომები, რომელთაც ვიყენებ ტრანსფორმაციული ფსიქოთერაპიის მიმართულებით. ყველა დაინტერესებული ადამიანისათვის ჩემი კარები ღიაა და მზად ვარ გავუწიო სათანადო სამსახური.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 

გაითავისეთ წარმატებული ადამიანის პიროვნული თვისებები

წარმატების 365 დღე

93–ე დღე

ცნობილი  ფსიქოლოგის, ჰარვარდის უნივერსიტეტის პროფესორის  დევიდ მაკ–კლელანდის კვლევები მიღწევის მოტივაციას  ეხებოდა.   იგი თავის კვლევებს სხვადასხვა ქვეყნებში ატარებდა და აინტერესებდა წარმატებული ცხოვრების ფაქტორები. დ. მაკ–კლელანდი  მივიდა დასკვნამდე, რომ არსებობს სრულიად აუცილებელი ისეთი 10  პიროვნული თვისება, რომელიც უცილობლად აქვთ წარმატებულ ადამიანებს.   ესენია: 1) საკუთარ ძალებში რწმენა; 2) ახალი შესაძლებლობების ძიება; 3) სიტყვისა და საქმის თანხვედრა და კონრაქტისადმი ერთგულება; 4) მიღებული გადაწყვეტილების მტკიცედ, დაბეჯითებით  და დაჟინებით გატარება; 5) რისკის გაწევის უნარი; 6)საქმის ხარისხიანი კეთება და ზომიერი პერფექციონიზმი; 7) მიზნის დასახვა და მკაფიო მიზნები; 8) დაგეგმვის უნარი, მონიტორინგი და სტრატეგიული ხედვები; 9) მუდმივი ინფორმაციული განახლება, ინოვაცია; 10) თანამოაზრეთა პოვნის, გუნდური მოქმედებისა და სხვათა დარწმუნების  უნარი. ეს გახლავთ ის 10 პიროვნული თვისება, რომელთაგან თუნდაც ერთის არ–ქონა უკვე იწვევს ჩავარდნას. თითოეული ეს პიროვნული თვისება კი  შეძენადია და ტრენინგის მეოხებით წვრთნას ექვემდებარება. მე მინდა შემოგთავაზოთ სავარჯიშო, რომელიც ამ პიროვნული თვისებების შემუშავებასა და წვრთნას ისახავს მიზნად საკუთარი თავისადმი სათანადოს კითხვების დასმის მეოხებით.

სავარჯიშო

როგორც ამ პროგრამის ერთერთ ჩემს სტატიაში მოგახსენეთ, პიროვნული ზრდის თვალსაზრისით  საკუთარი თავისადმი სწორი კითხვების დაჟინებით დასმას დიდი ძალა აქვს. მინდა შემოგთავაზოთ  კითხვები, რომლებიც რეგულარულად შეგიძლიათ დაუსვათ საკუთარ თავს, რათა შეიმუშავოთ წარმატების მიღწევისათვის  სრულიად აუცილებელი  ათივე თვისება.

1.      საკუთარ ძალებში რწმენა.

გწამდეს და ენდობოდე საკუთარ შესაძლებლობებსა და უნარებს – ფრიად მნიშვნელოვანი ნიშან–თვისებაა. საკუთარ თავში  რწმენა– არრწმენის თვალსაზრისით  და სხვათა მხრიდან მხარდაჭერის მიღება–არმიღების კუთხით 4 ვარიანტი შეიძლება გამოვჰყოთ:

 ა) თუ ნაკლებად გწამს საკუთარი თავის და იმავდროულად  არც სხვისგან არ გაქვს მხარდაჭერისა და დახმარების  მიღების იმედი, ადვილად შეიძლება გადავარდე უიმედობასა და სასოწარკვეთაში, რაც სრულიად გამორიცხავს რაიმის მიღწევის სურვილს; ამ დროს სასიცოცხლო  ნება  დაქვეითებულია და ადამიანი ერთგვარად ე.წ.შეძენილი უსუსურობის სინდრომის (მარტინ სელიგმანის ტერმინი) ტყვეობაში ჩავარდება.

 ბ) თუკი თუ ნაკლებად გწამს საკუთარი თავის, მაგრამ სხვისაგან დახმარებისა და მხარდაჭერის მიღების მომლოდინედ ხარ, მაშინ შენი ძირითადი საზრუნავი შეიძლება  შემწეობისა და დახმარების მიღება გახდეს და სხვის კმაყოფაზე  ცხოვრებას შეეჩვიო; ამ დროსაც რაიმის მიღწევის იმპულსი და პოტენციალი დაბალია (ასეთ მდგომარეობაშია საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი სადღეისო).

 გ) თუკი საკუთარი თავისა და შესაძლებლობების მაღალი რწმენა გაქვს, მაგრამ სხვისაგან მხარდაჭერისა და დახმარების მიღებაზე არ გაქვს აქცენტები გაკეთებული და არც ღებულობ მას, მაშინ შენი ბრძოლა წარმატების მიღწევისათვის მძაფრდება, მაგრამ დიდი დანახარჯები გაქვს დაბრკოლებების დაძლევის კუთხით;  ამ დროს წარმატებას აღწევ, საკუთარი ეფექტურობისა და კმაყოფილების  ხარისხი  იზრდება, მაგრამ დანახარჯებმა შეიძლება გადაამეტოს არგებელს ან სულ ცოტათი გადაამეტონ შემოსავლებმა დანახარჯებს; ამ დროს სიამაყისა და ბედნიერების შეგრძნება შეიძლება უფრო მეტად დაძლეულმა დაბროლებებმა გააძლიეროს, ვიდრე მიღწეულმა წარმატებებმა.  

დ) თუ კი საკუთარი თავისა და შესაძლებლობების მაღალი რწმენა გაქვს და იმავდროულად  სხვათაგან მხარდაჭერასა და დახმარებას სათანადოდ ღებულობ, მაშინ მიღწეული წარმატების სარგებელი აშკარად და ბევრად აღემატება მატერიალურ და სულიერ დანახარჯებს; ამ დროს სიამაყისა და ბედნიერების შეგრძნება შეიძლება უფრო მეტად მიღწეულმა წარმატებებმა და მისმა აფიშირებამ გააძლიეროს, ხოლო მეორე პლანზე გადაიწიოს დაძლეულ დაბრკოლებებზე ფიქრმა.

როგორც ვხედავთ  წარმატების მიღწევისათვის (გ) და (დ) ვარიანტებია მოწოდებული და იგი საკუთარ თავში დარწმუნებულობას ეფუძვნება. ამიტომაც ძალიან მნიშვნელოვანია გავზარდოთ თვითრწმენის პოტენციალი. ამის კარგი საშუალებაა რეგულარულად დავუსვათ საკუთარ თავს 2 კითხვა : 1) რამდენად ვენდობი და მწამს ჩემი უნარ–ჩვევებისა და შესაძლებლობების?  2) რა შემიძლია გავაკეთო, რათა უფრო მწამდეს საკუთარი თავის, უნარ–ჩვევებისა და შესაძლებლობების? 

ეს კითხვები დღეში  ხუთჯერ მაინც უნდა დასვათ  საკუთარი თავის მისამართით. თქვენ დაბეჯითებით დასვით ეს კითხვები, ხოლო თქვენი ტვინი, როგორც უნივერსალური ენერგო–ინფორმაციული სისტემა  და ზემძლავრი კომპიუტერი, აუცილებლად მოგაწვდით სათანადო პასუხს სათანადო დროს. ენდეთ თქვენი ტვინის ფარულ შესაძლებლობებს.

2.      ახალი შესაძლებლობების ძიება.

სამყარო სავსეა რესურსებით.  შესაძლებლობები განუსაზღვრელია.

წარმატება, სიმდიდრე და ბარაქა სამყაროს უნივერსალური და ბუნებრივი კანონია.შეხედეთ მცენარეებს, როგორ წარმატებით იზრდებიან მცირე თესლიდან და ხდებიან უზარმაზარ ხეებად, როგორ იდგამენ ფესვებს და როგორ აწვდიან მთელ დედამიწას ჟანგბადს. შეხედეთ ფუტკრებს ან ჭიანჭველებს, თუ როგორ აღწევენ მიზანს, როგორ აქვთ ფუნქციები და შრომა განაწილებული და სოციალური ცხოვრება აწყობილი, ან უდაბნოს ცხოველებს ან ოკეანის თევზებს დააკვირდით თუ რა სიუხვით და მრავალფეროვნებით ხასიათდებიან და წარმატებით წყვეტენ ამ უკიდეგანო სამყაროში ცხოვრების ამოცანებს. უზარმაზარი სიუხვე და ბარაქაა სამყაროში, „გვაქვს უთვალავი ფერითა“ (რუსთველი) და „ვინ დათვალოს ზღვაში ქვიშა და ან ცაზე ვარსკვლავები“ (აკაკი). სამყაროს არა მხოლოდ მიზეზ–შედეგობრიობა ანუ კაუზალობა ახასიათებს, არამედ იგი ტელეოლოგიურიცაა  ანუ მას მიზანმიმართულობაც მართავს, ხოლო მიზანმიმართულობა და მიზანდასახულობა სწორედ წარმატების მიღწევის შინაგანი ფაქტორია. აქედან გამომდინარე წარმატების მიღწევა სამყაროს ფუძეში ძევს. მეორეს მხრივ სამყარო არა მხოლოდ ციკლურია თავის მოძრაობაში, არამედ გაფართოების, განვრცობის, გამრავლებისა და გამრავალფეროვნებისაკენ მიისწრაფვის, რაც აპირობებს სიმდიდრეს, სიუხვესა და ბარაქას.   თუკი სამყაროს ესოდენ  ბუნებრივი თავისებურებაა წარმატება და ბარაქა, რატომაა  კაცობრიობის უმეტესობა რუტინაში ჩაფლული, წინსვლაზე არ არის ორიენტირებული და სიღარიბის ჭაობში იძირება? რატომაა, რომ ადამიანს განგებამ ტვინი აჩუქა, როგორც უსაზღვრო შესაძლებლობების მქონე ბიოკომპიუტერზე უფრო მძლავრი სისტემა და ადამიანი მაინც უტვინოდ ცხოვრობს და სიღარიბის წუმპეში ეფლობა ?  გამოდის, რომ ადამიანის ცნობიერება და არაცნობიერი ასცდა სამყაროს ბუნებრივი განვითარებისა და ფუნქციონირების უნივერსალურ კანონს წარმატებისა და სიმდიდრის შესახებ. რახან თავი და თავი სწორედ ცნობიერებასა და არაცნობიერშია, მეც ვცდილობ  ჩემი საავტორო პროგრამით („წარმატების 365 დღე“)  მოვაქციო ადამიანები სიღარიბე– დეპრესიის დაძლევისა და თვითრეალიზაციისაკენ. საბედნიეროდ მე არ ვარ მარტო. ვამაყობ, რომ ჩემს უკან დგას სულიერი მოძღვრებებისა და მეცნიერული მიღწევების მრავალსაუკუნოვანი გამოცდილება. ცოდნის ამ უსასრულო სივრცეში მე მხოლოდ ერთი პატარა არსება ვარ, ვინც ცდილობს ამ ჩაჟამებულ, გაძვალტყავებულ და წარუმატებლობაზე ჩაციკლულ ქვეყანაში თავისი თანამემამულეები აზიაროს ბედისწერის, ფინანსების, ემოციების, სულიერი სიჯანსაღის,  პიროვნებათაშორისი ურთიერთობების მართვისა და თვითმართვის ხელოვნებას.

მინდა შემოგთავაზოთ სამყაროსადმი არა პრობლემური, არამედ რესურსული ხედვა და ამისთვის ჩაინიშნეთ შემდეგი კითხვა: რა ახალი და მნიშვნელოვანი შესაძლებლობები და რესურსები  შემიძლია მოვიძიო საკუთარ თავსა და გარე სამყაროში? რა არის ის რესურსები, რითაც მივაღწევს დასახულ მიზანს?

ეს კითხვები დღეში  ხუთჯერ მაინც უნდა დასვათ  საკუთარი თავის მისამართით. თქვენ დაბეჯითებით დასვით ეს კითხვები, ხოლო თქვენი ტვინი, როგორც უნივერსალური ენერგო–ინფორმაციული სისტემა  და ზემძლავრი კომპიუტერი, აუცილებლად მოგაწვდით სათანადო პასუხს სათანადო დროს.

3.      სიტყვისა და საქმის თანხვედრა და კონრაქტისადმი ერთგულება.

წარმატებული ქმედებების ერთერთი მნიშვნელოვანი მომენტი გახლავთ კონგრუენტობა ანუ სიტყვისა და საქმის, აზრისა და ემოციის, ვერბალური ენისა და სხეულის ენის, დაპირებისა და საქმიანობის შედეგის (ან მოტივაციის) შესაბამისობა და თანხვედრა. შრომით საქმიანობასა და ბიზნესში ეს კონტრაქტისადმი ერთგულებაში გამოიხატება, როცა ხელშეკრულების პუნქტებს შეესაბამება მუშაკის საქმიანობა და ამ საქმიანობის შედეგები.

დაპირებების ჩამორიგება და მათი არ შესრულება ან დაპირებების საწინააღმდეგო  ქმედება ძვირად უჯდებათ პოლიტიკოსებს და ასეთი არაკონგრუენტულობა დასჯადია ცხოვრების მიერ. თუკი აზრი ერთს მეტყველებს და ემოცია მის საპირისპიროს, მაშინ ასეთი არაგულწრფელობა და საკუთარ აზრსა და ემოციას შორის წინააღმდეგობა გარკვეულ დისკომფორტს და შინაგან კონფლიქტს ჰბადებს, რაც შესაძლოა რეგულარული განმეორების შემთხვევაში ფსიქოსომატურ ან ნევროტულ დარღვევებში გამოვლინდეს. როცა ვერბალური გამონათქვამები „სხეულის ენის“ საწინააღმდეგო ინფორმაციას გადმოსცემს, მაშინ არათუ ვერ აღწევ თანამოსაუბრის ან აუდიტორიის  დარწმუნებას შენი აზრის სისწორეში, არამედ უნდობლობას აღვივებ შენი პერსონის მისამართით. თუკი შენი სამსახურეობრივი ან ბიზნეს ქმედება ან ქმედების შედეგი ეწინააღმდეგება კონტრაქტში ჩაწერილ პუნქტებს, მაშინ ინტერესთა ან სხვა სახის კონფლიქტი გარდაუვალია, რაც შეიძლება სავალალო შედეგით დამთავრდეს. ყველა ქვეყანასა და კულტურაში პირის გატეხვა უარყოფითად ფასდება.  ასე, რომ კონგუენტულობა და კონტრაქტისადმი ერთგულება წარმატების მიღწევის მნიშვნელოვანი საწინდარია.

ზემოთქმულიდან  გამომდინარე  მნიშვნელოვანია თქვენს თავს რეგულარულად დაუსვათ კითხვები: ყველა დაპირებას ან კონტრაქტის პუნქტს ვასრულებ? ჩემი აზრი შესაბამისობაშია ჩემს გრძნობასთან და ხომ არ მოდის წინააღმდეგობაში? ჩემი საქმე და ქმედება ჩემი სიტყვის შესაბამისია? როგორ შემიძლია შესაბამისობასა და თანხვედრაში მოვიყვანო სიტყვა საქმესთან, გრძნობა აზრთან, ჩემი ქმედება კონტრაქტის პირობებთან? როგორ შემიძლია შესაბამისობაში მოვიყვანო ჩემი „სხეულის ენა“ ჩემსავე ნათქვამთან და მოქმედებებთან? 

ეს კითხვები დღეში  ხუთჯერ მაინც უნდა დასვათ  საკუთარი თავის მისამართით.

4.    მიღებული გადაწყვეტილების მტკიცედ და ზედმიწევნით დაჟინებით გატარება.

წარმატებული ადამიანები სწრაფად და გადაუდებლად იღებენ გადაწყვეტილებას, ხოლო შემდეგ დაჟინებითა და დაბეჯითებით გაატარებენ მას ცხოვრებაში, ხოლო თუკი ეს გადაწყვეტილება არ ამართლებს, მაშინ მიზანს არ ცვლიან და იგივედ სტოვებენ, ოღონდ ცვლიან და შეიმუშავებენ ახალ გზებსა და მიდგომებს, რომელსაც ისევ მტკიცედ და დაბეჯითებით ახორციელებენ; წარუმატებელნი კი ამის საპირისპიროდ მოქმედებენ ანუ ნელა და დიდი მერყეობით ღებულობენ გადაწყვეტილებას, პირველივე დაბრკოლების აღმოცენებისას იმთავითვე მიატოვებენ არჩეულ მიზანს და გადახტებიან სხვა მიზნებზე.  

ამიტომაც უპრიანია საკუთარ თავს რეგულარულად დაუსვათ კითხვები:  როგორ შემიძლია დაბეჯითებით და მტკიცედ გავაგრძელო ჩემი საქმიანობა და მიღებული  გადაწყვეტილების განხორციელება, თუკი ჩემი გარემოდან მოდის დაბრკოლებები, საფრთხეები და ხელის შეშლა?

ეს კითხვა დღეში  ხუთჯერ მაინც უნდა დასვათ  საკუთარი თავის მისამართით.

5.    რისკის გაწევის უნარი.

წარმატების  თვალსაზრისით  ერთნი  ელტვიან გარკვეული რისკის საფასურად  წარმატების მიღწევას , ხოლო  მეორენი ცდილობენ რამენაირად წარუმატებლობა და რისკი აიცილონ თავიდან. წარმატების მიღწევა  გონივრულ  რისკს  ყოველთვის მოითხოვს.

ცხოვრება თვითონ არის ერთგვარი რისკი. როცა მამაკაცის მილიონობით სპერმატოზოიდი ხვდება  დედის საშოში, ეს ჯერ კიდევ არ ნიშნავს, რომ  ის ერთი სპერმატოზოიდი აუცილებლად შეხვდება იმ ერთადერთ კვერცხუჯრედს, რაც დედის საშოშია და გაანაყოფიერებს მას. დიდია რისკი, რომ ის ერთიც კი გზაში დაიღუპოს. როცა ნაყოფი ჩაისახება, მაშინაც დიდია რისკი, რომ იგი უდროოდ დაიღუპოს დედის სხეულში და ვერ მიაღწიოს დაბადების მომენტს. როცა დაბადების ჯერი დგება, არც მაშინაა 100%–იანი გარანტია , რომ ბავშვი გადარჩება. დაბადების შემდეგ კი ყოველ წუთას არის ჩასაფრებული დაღუპვის საფრთხე  და ვინ იცის, ვინც ცოცხლები ვართ, რამდენჯერ  გადავურჩით სიკვდილს. სიკვდილი გარდაუვალობაა და იგი ყოველ ნაბიჯზეა ჩასაფრებული. რახან სიცოცხლე თვითონაა რისკი, ცხადია ჩვენი  ყველანაირი ქმედება შეიცავს მარცხის რისკს. ბევრი ადამიანი დღენიადაგ მარცხის აცილებაზე ზრუნავს და შეიძლება ამაზე ჩაიციკლოს კიდეც. ამის გამო ის ერთ ადგილას იტკეპნება და წინ ვერ მიდის. მარცხის აცილება კარგია, მაგრამ წინსვლის გარანტი მარცხის აცილება კი არ არის , არამედ გონივრული რისკი.

ამიტომაც გთავაზობთ საკვანძო კითხვას, რომელიც თქვენს  თავს  შეგიძლიათ  რეგულარულად  დაუსვათ: რაში მდგომარეობს  რისკები მოცემულ მომენტში? რომელი რისკები ჩანს და რომელია ჯერჯერობით  დაფარული? რა რისკზე შემიძლია წავიდე? რა იქნება ამ რისკის გაწევის შემდგომი შედეგები?  ეს კითხვები  დღეში  ხუთჯერ მაინც უნდა დასვათ  საკუთარი თავის მისამართით.

6.    საქმის ხარისხიანი კეთება და ზომიერი პერფექციონიზმი.

ყველაფერი, რასაც ჩვენ მოვიმოქმედებთ, მოითხოვს ეფექტურობასა და ხარისხის ზრდას. ჩვენი ნამუშევარი და პროდუქტი იქნება ის თუ სხვათა მომსახურება, საუბარი და კომუნიკაცია, სწავლა თუ შრომა, კვება თუ დილის ვარჯიში, თავის მოვლა თუ მოგზაურობა და გართობა, ინტიმური ურთიერთობა თუ შვილების აღზრდა  – ყველაფერი მოითხოვს ხარისხიანად შესრულებას. უსარგებლო და უვარგისი რამ  ჩვენვე გვაყენებს ზიანს და სხვასაც.

წარმატებული ადამიანი მუდმივად ცდილობს სტანდარტებისა და ხარისხის აწევას თავის საქმიანობასა და პირად ცხოვრებაში. ამ თვალსაზრისით  ფრიად სასარგებლოა ხარისხიანობისკენ სწრაფვის   უნარ–ჩვევის წვრთნა, რაც შემდეგი კითხვების დასმას გულისხმობს საკუთარი თავის მისამართით:  როგორ შემიძლია გავაუმჯობესო ჩემი საქმიანობის შედეგები და ხარისხი? როგორ შემიძლია ეფექტურობის ზრდა, რა არის ასეთი ზრდის საშუალება და რესურსი?

7.    მიზანდასახულობა და მკაფიო მიზნები.

მიზანდასახულობა ცენტრალური ნიშან–თვისებაა წარმატების მიღწევაში. ითვლება, რომ მიღწევა ფუნქციაა  მიზანდასახულობის. როგორც უკვე ვთქვი, სამყაროს არა მხოლოდ მიზეზ–შედეგობრიობა ანუ კაუზალობა ახასიათებს, არამედ იგი ტელეოლოგიურიცაა  ანუ მას მიზანმიმართულობაც მართავს, ხოლო მიზანმიმართულობა  სწორედ წარმატების მიღწევის შინაგანი ფაქტორია.

მიზნის დასახვა გულისხმობს დროით ორიენტაციას ანუ მიზნები  მომავალისაკენ წაგვმართავენ, მაგრამ ეს მომავალი შეიძლება იყოს ახლომდებარე და მოკლევადიანია, საშუალო დროითი ხანგრძლივობის ან გრძელვადიანი. ამას გარდა, ფრიად მნიშვნელოვანია დასახული მიზანი იყოს კონკრეტული და არა აბსტრაქტული, მკაფიო და არა ბუნდოვანი, რეალისტური და არა რეალობას მოკლებული. ფსიქოლოგიურ წიგნებში უკვე ტრივიალურია იმ ფაქტის  გახსენება, რომ მე–20 საუკუნის 50–იან წლებში ჩიკაგოს ერთერთ კოლეჯში სტუდენტებს  დაურიგეს კითხვარები, სადაც უნდა ჩამოეწერათ მოკლევადიანი, საშუალო ვადიანი და გრძელვადიანი მიზნები. ამავე დროს ეს შევსებული კითხვარები ფასდებოდა იმის მიხედვით, თუ რაოდენ მკაფიო ან ბუნდოვანი, კონკრეტული ან აბსტარქტული იყო სტუდენტთა მიერ მითითებული მიზნები. სტუდენტთა მიერ შევსებული კითხვარების დამუშავების შედეგად გადაირჩა ის კითხვარები, რომლებშიც მოკლევადიანი, შუალედური და გრძელვადიანი მიზნები უკლებლივ იყო ჩამოთვლილი და თანაც ეს მიზნები გამოირჩეოდა მკაფიოობისა და კონკრეტულობის ხარისხის მიხედვით. ამ თვისებებით ხასიათდებოდა სტუდენტთა ნამუშევრების მხოლოდ 5 %–ი. ყველა ნამუშევარი შეინახეს სეიფში და 10 წლის შემდეგ ყველა კურსდამთავრებულს დაურეკეს და დაუსვეს შემდეგი კითხვა: „რამდენი გაქვთ წლიური შემოსავალი დოლარებში?“. აღმოჩნდა, რომ ყოფილ სტუდენტთა იმ  5%–ის შემოსავლები, რომელთა ნამუშევრებიც ხასიათდებოდა მკაფიოობისა და კონკრეტულობის მაღალი ხარისხითა და მოკლევადიანი–შუალედური–გრძელვადიანი მიზნების უკლებლივ მოხსენიებით, აღემატებოდა იმ დანარჩენი 95%–ის ყოფილი სტუდენტების შემოსავლებს, რომელთა ნამუშევარი ხარვეზებს შეიცავდა. აქედან გამომდინარე გაკეთდა დასკვნა, თუ რა დიდი ძალაა აქვს ადამიანთა წინსვლაში მიზანდასახულობას.

ზემოთქმულიდან გამომდინარე  რეგულარულად დაუსვით საკუთარ თავს კითხვები: რა არის ჩემი უახლოესი და მოკლევადიანი მიზნები? რა არის ჩემი გრძელვადიანი მიზნები? რომელი მიზნებია ჩემთვის პრიორიტეტული? რამდენად კონკრეტული და მკაფიოა ისინი? როგორ მივაღწიო ამ მიზნებს, რა არის ამ მიზანთა მიღწევის საშუალებები და რესურსები, გზები და ნაბიჯები?

8.    დაგეგმვის უნარი, მონიტორინგი და სტრატეგიული ხედვები.

წარმატებული ადამიანები ყოველთვის გეგმავენ, აკვირდებიან და შეაფასებენ როგორც მიმდინარე  საქმიანობას, ასევე გრძელვადიან პერსპექტივებს. მათ ახასიათებთ სტრატეგიული  ხედვები და ტაქტიკური სვლების წინასწარ განჭვრეტის ჩვევა. ისინი ცხოვრობენ  გარემოსეული ფაქტორებისა და საკუთარი ქმედებების  მუდმივი მონიტორინგის რეჟიმში.

დაგეგმვა ხორციელდება მონიტორინგის საფუძველზე, მაგრამ თვითონ მონიტორინგიც იგეგმება. დაგეგმვას ექვემდებარება მიმდინარე საქმიანობები, ყოველდღიური ცხოვრება და ამავე დროს გრძელვადიანი პერიოდები ( სამწლიანი, ხუთწლიანი, ათწლიანი პერიოდები). იმავდროულად გეგმის გრაფიკი ყოველთვის შეიცავს მოქნილობის კომპონენტს, გეგმაში ყოველთვის შედის კორექტივები. იგეგმება დღე, კვირა, თვე, წელიწადი, წლები. გეგმები როგორც წესი გაწერილია. ასე ხდება მდგრადი განვითარების პირობების შექმნა.

დაგეგმვისა და მონიტორინგის მიმართულებით საკუთარ თავს შეიძლება დავუსვათ შემდეგი ორი კითხვა: როგორ დავგეგმო მიმდინარე და გრძელვადიანი საქმიანობა? როგორ ვაწარმოო ჩემი საქმიანობის წარმატებულობის მონიტორინგი და შეფასება?  თუ მართლა გსურთ მიღწევების რეჟიმში იცხოვროთ, დასვით ეს კითხვები რეგულარულად.

9.    მუდმივი ინფორმაციული განახლება, ინოვაცია.

ჩვენ ვცხოვრობთ ინფორმაციულ საუკუნეში. ინფორმაცია მთავარი კაპიტალია. დღეს წამყვანია ცოდნის ეკონომიკა.

ინფორმაციის მუდმივი განახლება, მოძიება და ინოვაცია წარმატების მიღწევის უცილობელი ფაქტორია ჩვენს ეპოქაში. ინფორმაციულად სამყარო გამუდმებით იცვლება. ჩვენ უსწრაფესად ცვალებად სამყაროში ვცხოვრობთ. სამყარო აჩქარდა. ეს აჩქარება ინფორმაციის განახლებისა და გავრცელების ტემპების ზრდამ განაპირობა. თუ დღეს მოწინავე ხარ, ხვალ შეიძლება მაჩანჩალა გახდე, თუკი ინფორმაციულად წინ არ წახვედი. საჭიროა არა მხოლოდ ინფორმაციის სწრაფი მოძიების ხერხებს ფლობდე, არამედ მათი საიმედოდ შენახვისა და ეფექტური დასტრუქტურების უნარ–ჩვევებიც გქონდეს.

ინფორმაციული განახლების უნარ–ჩვევების  შესამუშავებლად  რეგულარულად დაუსვით საკუთარ თავს შემდეგი კითხვები: როგორ უზრუნველჰყო საკუთარი თავი ახალი ინფორმაციით? რა სიახლეა სადღეისოდ ჩემს სფეროში? რა არის ინფორმაციის საუკეთესო წყარო ამ სფეროში? 

10. თანამოაზრეთა პოვნის, გუნდური მოქმედებისა და სხვათა დარწმუნების  უნარი.

თანამოაზრეთა გუნდის ყოლა წარმატების მნიშვნელოვანი წინაპირობაა. ადამიანთა დარწმუნება და მოტივირება, ქსელების შექმნა და ეფექტური კომუნიკაცია  წინსვლისა და მიღწევების სრულიად აუცილებელი პირობაა.

თანამოზრეთა გუნდის შეკვრას თავისი წესები და ტექნიკები აქვს. მისი ერთერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტია ფუნქციათა სწორი გადანაწილება და პასუხისმგებლობების დელეგირება. მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანს უყურო არა როგორც პასიურ შემსრულებელს , არამედ როგორც აქტიურ ლიდერს. სხვათა დარწმუნების უნარ–ჩვევა  ეფექტური კომუნიკაციის ტექნიკების ფლობას ეფუძვნება. ეფექტური კომუნიკაციისა და სხვათა დარწმუნების ტექნიკების ძირითადი პრინციპია შემდეგი: 1)სხვის დარწმუნებას შეეცადე მხოლოდ იმაში, რისიც შენ თვითონ ნამდვილად გწამს; 2) კომუნიკაციისას ჯერ აეწყვე შენთან ურთიერთობაში მყოფი ადამიანის ღირებულებებს, მიზნებს, ლექსიკას, შეხედულებებს, ფსიქოფიზიოლოგიურ მდგომარეობას და მხოლოდ ამის შემდეგ მიაწოდე მას ის ინფორმაცია და არგუმენტები, რაშიც შენ გსურს იგი დაარწმუნო.

რეგულარულად დაუსვით თქვენს საკუთარ თავს შემდეგი კითხვები: როგორ დავარწმუნო ადამიანები, როგორ მოვახდინო მათზე გავლენა და როგორ შევქმნა თანამოაზრეთა ქსელი? როგორ გავაფართოვო ეს ქსელები? რომელი ახალი თანამოაზრეები შემიძლია მოვიპოვო?

·         მე მესმის და ცხადია, რომ თქვენ ვერ შეძლებთ ერთ დღეში ხშირად იმეოროთ იმ კთხვების დასმა საკუთარი თავის მისამართით, რაც აქ  ჩამოვთვალე. ამიტომ არსებობს გაცილებით მარტივი და დროში გაშლილი გზა: ყოველდღე მორიგეობით აქ მითითებული 10 პიროვნული თვისებიდან პირველ დღეს აიღეთ პირველი თვისება და  გაიმეორეთ მისთვის შესაბამისი დასასმელი კითხვები ამ დღეს ხუთჯერ; ამის შემდეგ მეორე დღეს აიღეთ მე–2  თვისება და მისი შესაბამისი კითხვები დასვით ასევე ხუთჯერ და ასე გააგრძელეთ  მე–10 დღის ჩათვლით; 10 დღის შემდეგ ისევ გაიმეორეთ 10–დღიანი ციკლი კითხვების დასმისა დღეში ხუთჯერ. რამდენიმე თვის შემდეგ ნახავთ , რომ თქვენი საქმეები უკეთ მიდის.  რატომ? მარტივი მიზეზი ისაა, რომ ჩამოთვლილი კითხვების რეგულარული დასმით თქვენ აყალიბებთ და აღვიძებთ შესაბამის პოზიტიურ განწყობას, რათა იმოქმედოთ  წარმატების გამომწვევი პიროვნული თვისების შესაბამისად. ეს კი ძალზე მნიშვნელოვანია.

ამას გარდა შეგიძლიათ გაიაროთ სპეციალური ტრენინგი, სადაც ამ თვისებათა გამომუშავებისა და „დაქოქვის“ სხვა ახალი კომპონენტები დაერთვება, როგორიცაა შესაბამისი პიროვნული თვისების ფსიქოდიაგნოსტიკა,  მითითებულ პიროვნულ თვისებათა „სხეულის ენის“ შემუშავება, იგივე პიროვნულ თვისებათა შესაბამისი ემოციური „სპექტრის“ გამოწვევის უნარი და სხვა.